Khảo sát của Viện Quản lý Nguồn cung (ISM) công bố ngày 3/11 cho thấy bức tranh ảm đạm của lĩnh vực sản xuất, vốn được Tổng thống Donald Trump kỳ vọng sẽ được kích thích nhờ các biện pháp thuế quan. Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho rằng việc đưa sản xuất Mỹ trở lại thời kỳ hưng thịnh là điều khó khả thi do những vấn đề mang tính cấu trúc, đặc biệt là tình trạng thiếu lao động lành nghề.
Một số doanh nghiệp sản xuất máy tính và thiết bị điện tử cũng thừa nhận rằng “chi phí nhập khẩu trong nhiều trường hợp vẫn rẻ hơn so với sản xuất trong nước”. Báo cáo của ISM góp phần làm gia tăng lo ngại sau khi các khảo sát tương tự ở các nền kinh tế phát triển khác cũng cho thấy xu hướng suy yếu.
Ông Stephen Stanley, nhà kinh tế trưởng tại Santander U.S. Capital Markets, nhận định: “Thuế quan đã gây xáo trộn ngành sản xuất trong phần lớn năm nay. Các phản hồi từ doanh nghiệp cho thấy họ đã mệt mỏi với những thay đổi liên tục trong chính sách thuế kể từ tháng 4/2025 và đang chịu tổn thất nặng khi khách hàng cắt giảm đáng kể các đơn hàng”.
Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) lĩnh vực sản xuất của ISM giảm xuống 48,7 trong tháng 10/2025 từ mức 49,1 của tháng Chín. Mức dưới 50 phản ánh sự suy giảm của hoạt động sản xuất, lĩnh vực hiện chiếm khoảng 10,1% nền kinh tế Mỹ. Tuy vậy, PMI vẫn cao hơn ngưỡng 42,3 – mức mà ISM cho rằng về dài hạn vẫn phù hợp với tăng trưởng của nền kinh tế nói chung.
Các nhà kinh tế tham gia khảo sát của Reuters trước đó dự báo PMI sẽ tăng lên 49,5. Trong số các ngành có tăng trưởng, đáng chú ý có kim loại cơ bản, thiết bị vận tải và sản phẩm kim loại chế tạo. Ngược lại, 12 ngành khác ghi nhận suy giảm, bao gồm dệt may, gỗ, hóa chất, thiết bị điện, đồ gia dụng, máy móc, máy tính và linh kiện điện tử.
Tòa án Tối cao Mỹ dự kiến tổ chức phiên điều trần vào ngày 5/11 về tính hợp pháp của các mức thuế nhập khẩu do Tổng thống Trump áp đặt. Nhà Trắng vẫn bảo vệ quan điểm rằng thuế quan là cần thiết để bảo vệ sản xuất trong nước.
Chỉ số đơn đặt hàng mới – thước đo dự báo của ISM – tăng nhẹ lên 49,4 trong tháng 10, từ mức 48,9 của tháng 9, nhưng vẫn ở mức thấp. Chỉ số này đã giảm trong 8 trên 9 tháng gần đây.
Việc Chính phủ Mỹ đóng cửa kéo dài đang khiến các nhà phân tích khó nắm bắt tình hình kinh tế. Đây có thể sẽ là đợt đóng cửa lâu nhất trong lịch sử nước này, dẫn đến “khoảng trống dữ liệu” khi nhiều cơ quan ngừng công bố báo cáo kinh tế. Trước khi đóng cửa, nền kinh tế Mỹ vẫn được đánh giá ổn định trong quý III/2025 nhờ chi tiêu tiêu dùng và một phần nhờ đầu tư vào trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, tình trạng đóng cửa có thể khiến tiêu dùng suy yếu khi chương trình trợ cấp thực phẩm cho khoảng 42 triệu người dân Mỹ đã hết hạn vào ngày 1/11 vừa qua./.
Minh Trang (Theo Reuters) - TTXVN
