Một người phụ nữ nhìn qua kính lúp để kiểm tra lỗi trên bảng mạch in tại một nhà máy ở tỉnh Bắc Ninh, Việt Nam vào tháng 5/2018. Ngành điện tử là lĩnh vực phát triển nhanh chóng trong nền kinh tế của quốc gia Đông Nam Á này. © Reuters
|
"Chúng tôi ghi nhận rất ít trường hợp chấm dứt hợp đồng thuê sớm hay hủy bỏ, trong khi nhu cầu từ các doanh nghiệp mới - đặc biệt là đầu tư từ Trung Quốc và Mỹ - cùng với việc gia hạn và mở rộng từ khách hàng hiện tại vẫn rất mạnh mẽ”, Lance Li, CEO của BW Industrial Development JSC, nhà cung cấp nhà xưởng lớn nhất Việt Nam cho biết.
Công ty liên doanh với Warburg Pincus này đã ký hợp đồng cho thuê hơn 1,2 triệu m2 từ tháng 1 đến tháng 8, tăng 42% so với cùng kỳ năm ngoái
Ngành điện tử dẫn đầu
"Điện tử đang phát triển nhanh nhất", Li chia sẻ. BW Industrial vừa ký hợp đồng với nhà cung cấp nam châm cho Apple tại Bắc Ninh - nơi Samsung đặt cơ sở sản xuất điện thoại đầu tiên năm 2009.
Tại Đồng Nai, BW đón nhận khách thuê mới gồm Coherent - nhà sản xuất vật liệu quang học và bán dẫn Mỹ, cùng Marmon Fastener - công ty thuộc Berkshire Hathaway chuyên cung cấp giải pháp lắp ráp cho ngành ô tô, điện tử và xây dựng.
"Việt Nam rõ ràng đã trở thành cơ sở sản xuất lý tưởng phục vụ nhu cầu toàn cầu và vẫn là lựa chọn hàng đầu cho nhiều nhà sản xuất chuỗi cung ứng Trung Quốc muốn mở rộng ra nước ngoài, dù tự nguyện hay do áp lực bên ngoài", ông Li nhấn mạnh.
Vị trí địa lý sát Trung Quốc mang lại lợi thế lớn cho Việt Nam. Từ Quảng Châu đến Bắc Ninh chỉ mất 14 giờ lái xe. Tuyến đường sắt tốc độ 160 km/h nối biên giới Trung Quốc với cảng Hải Phòng dự kiến hoàn thành năm 2030 sẽ càng tăng cường lợi thế này.
Theo BW Industrial, nhiều công ty đang tìm kiếm cơ sở sản xuất thứ hai - thường là Mexico để phục vụ thị trường Mỹ, hoặc Ba Lan và Hungary cho thị trường châu Âu.
Khu công nghiệp mở rộng mạnh mẽ
Theo số liệu từ Sufex Trading, 49 khu công nghiệp với tổng diện tích 13,841 ha đã được phê duyệt trong 9 tháng đầu năm, tăng 44% về số lượng và 26% về diện tích so với cả năm 2024.
Akira Miyamoto, CEO của Sufex Trading, nhận xét: "Dù có những bất ổn từ thuế quan Trump, một số công ty tỏ ra thận trọng hơn - chọn thuê thay vì mua, nhưng nhu cầu vẫn duy trì mạnh mẽ”.
Một nhân viên đang làm việc tại nhà máy sản xuất giày xuất khẩu ở Hà Nội vào ngày 29/12/2020. © Reuters
|
Bruno Jaspaert, Tổng Giám đốc DEEP C Industrial Zones, nhận định: "Thời kỳ công ty Trung Quốc chỉ đặt một cơ sở lắp ráp đơn giản tại Việt Nam và giữ lợi nhuận ở Trung Quốc đã qua. Khi rời Trung Quốc giờ đây, họ chuyển toàn bộ chuỗi sản xuất, khiến dự án lớn hơn nhiều”.
"Trước đây, Trung Quốc là nhà máy của thế giới. Ngày nay, Trung Quốc đang cung cấp máy móc cho tất cả các nhà máy trên thế giới”, Jaspaert nói thêm, đồng thời cho biết ông thấy nhu cầu mạnh từ các lĩnh vực năng lượng tái tạo, thiết bị sạc xe điện và logistics.
Từ năm 2018, nhập khẩu máy móc của Việt Nam từ Trung Quốc đã tăng gấp 2.5 lần, đạt gần 29 tỷ USD vào năm 2024. Chỉ tính 9 tháng đầu năm 2025, con số này đã đạt 28 tỷ USD.
Kể từ khi thuế quan Trump có hiệu lực từ ngày 07/08, các mặt hàng xuất khẩu chịu ảnh hưởng khác nhau. Trong tháng 9, hàng dệt may sang Mỹ giảm 20.1% so với tháng trước, xuống 1.4 tỷ USD, giày dép (bao gồm sản phẩm Nike và Adidas) giảm 27% xuống 612 triệu USD.
"Hàng may mặc, đồ thể thao, nội thất, giày dép đều có đặc điểm chung là biên lợi nhuận thấp, cần lao động giá rẻ, công nghệ thấp - do đó rất dễ bị tổn thương khi thị trường người dùng cuối gặp vấn đề", Jaspaert nói. "Tương lai của Việt Nam không còn là các công ty đến vì lao động giá rẻ - yếu tố sẽ biến mất trong 10 năm tới”.
Giá trị xuất khẩu của từng mặt hàng
Đvt: Tỷ USD
Xuất khẩu sang Mỹ, chiếm 30% tổng kim ngạch năm 2024, dự báo vẫn mạnh trong quý cuối năm khi các nhà sản xuất tăng cường sản xuất phục vụ mùa lễ hội. Đồng Việt Nam mất giá 3.4% so với USD từ đầu năm cùng mức thuế cạnh tranh hơn Ấn Độ, Thái Lan và Malaysia giúp duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu.
"Tháng 9, chúng tôi nhận thấy số lượng yêu cầu tăng đột biến sau giai đoạn trầm lắng mùa hè. Chúng tôi dự đoán năm 2026 sẽ rất sôi động. Dù nhà sản xuất chọn đặt cơ sở ở đâu, họ cũng phải đối mặt với thuế quan”, John Campbell, Giám đốc dịch vụ công nghiệp tại Savills Việt Nam nhận định.
"Nhiều doanh nghiệp tin tưởng vào động lực dài hạn của Việt Nam: Câu chuyện sản xuất, lực lượng lao động có kỹ năng ngày càng tăng, môi trường năng động và thị trường 100 triệu dân", Campbell nói, bổ sung rằng mạng lưới hiệp định thương mại tự do cũng là yếu tố thu hút.
“Điều đáng mừng là lĩnh vực sản xuất giá trị gia tăng cao phát triển rất mạnh mẽ, chẳng hạn như điện tử, sản phẩm quang học, linh kiện và phụ tùng ô tô. Sản xuất pin mặt trời cũng rất lớn. Hầu hết ngành tăng trưởng đều tập trung vào điện tử và giá trị gia tăng cao - phù hợp với định hướng phát triển của Việt Nam", Campbell nói thêm.
Hiện các tổ chức tài chính đang điều chỉnh dự báo tăng trưởng Việt Nam theo hướng tích cực. HSBC vừa nâng dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 của Việt Nam lên 7.9%, tăng từ mức 6.6% trước đó. Citi cũng nâng dự báo lên 8% nhờ tác động hạn chế của thuế quan Mỹ, từ mức 5% hồi tháng 4/2025.
|
Dự báo tăng trưởng GDP của các quốc gia ASEAN
 |
"Triển vọng cho 2026 tích cực nhờ nhu cầu nội địa mạnh mẽ có thể là đệm cho bất kỳ sự sụt giảm xuất khẩu nào, cùng với hiệu quả sử dụng vốn ngày càng cao", Trung Hoang, Giám đốc Bán hàng và Giải pháp Doanh nghiệp của Citi Vietnam Markets cho biết. Ông dự báo GDP Việt Nam tăng trưởng 8% cho năm 2026.
Vũ Hạo (Theo Nikkei Asia)
